Wejdź z pustym żołądkiem do sklepu spożywczego, a zapewne wyjdziesz z niego z kilkoma artykułami, których wcale nie zamierzałeś kupić. Głód to jednak nie jedyny czynnik wpływający na to, co kupujesz pod wpływem impulsu. Naszymi wyborami konsumenckimi da się manipulować także poprzez odpowiednie ustawienie półek z towarami. W ten sposób można osłabić lub też wzmocnić zdrowe nawyki.
Gorącymi punktami w sklepie są półki znajdujące się w pobliżu kas. Z badań wynika, że zazwyczaj są tam umieszczane produkty spożywcze zawierające duże ilości cukru oraz słone przekąski. Jednak wedle innych badań, umieszczając w tym miejscu zdrowsze artykuły spożywcze, można zmienić zachowania klientów na prozdrowotne. Na przykład, naukowcy z Holandii stwierdzili w 2012 roku, że pracownicy szpitali znacznie częściej zastępują jedzenie śmieciowe zdrowymi przekąskami, jeśli te drugie można szybko znaleźć na półkach w szpitalnych kantynach. W 2014 roku grupa naukowców z Norwegii i Islandii odkryła, że po usunięciu niezdrowego jedzenia z regałów w pobliżu kas i umieszczeniu tam zdrowych produktów sprzedaż tych drugich znacznie wzrosła.
Wynikami badań zainteresowali się przedstawiciele nowojorskiego ratusza. Urzędnicy z Wydziału ds. Zdrowia i Higieny Psychicznej namówili do współpracy właścicieli ponad 1000 sklepów w całym mieście, aby ci zaczęli wystawiać w najlepszych miejscach i zarazem promować wartościowe produkty. „Sprzedawcy wiedzą, jak za pomocą różnych bodźców zachęcić klientów do kupowania pożądanych rzeczy” – zauważa Tamar Adjoian, badaczka pracująca dla nowojorskiego magistratu. „Jeśli zdrowe produkty są wystawiane w atrakcyjny sposób i łatwo jest po nie sięgnąć, ich sprzedaż szybko rośnie” – mówi. Adjoian i jej współpracownicy przeprowadzili własny eksperyment, w którym udział wzięły trzy supermarkety w nowojorskiej dzielnicy Bronx. Na półkach znajdujących się przed jedną z kas poukładali owoce, orzechy i temu podobne produkty zawierające mniej niż 200 kcal na opakowanie. Z regałów zabrali wszystkie cukierki, ciasta i słone przekąski. Następnie w ciągu kolejnych dwóch tygodni sześciokrotnie przez trzy godziny podpatrywali zachowania klientów.
Z ponad 2100 klientów, których obserwowali, jedynie 4% wzięło towary z półek przed kasami. Jednak wśród tych, którzy to uczynili, dało się dostrzec wyraźną różnicę. Osoby stojące w kolejkach do kas, przy których wyłożono zdrowe artykuły, kupowały je dwukrotnie częściej niż osoby stojące do innych kas. Wyniki eksperymentu naukowcy opublikowali we wrześniu w Journal of Nutrition Education and Behavior.
Potencjalny wpływ może wydać się niewielki, ale Adjoian jest przekonana, że gdyby zdrowe, niskokaloryczne produkty zaczęto powszechnie układać na półkach przed kasami, klienci z pewnością bardziej by się nimi zainteresowali. Urzędnicy z nowojorskiego magistratu zastanawiają się teraz, w jaki sposób przekonać sklepy spożywcze do wymiany artykułów – z niezdrowych na zdrowe – w strefach w pobliżu kas.
Więcej w miesięczniku „Świat Nauki" nr 03/2018 »
https://www.swiatnauki.pl/8,1704.html