21 stycznia 2019

Czy wiesz, że...

Badanie przeprowadzone przez niemieckich naukowców z Max Planck Institute for Metabolism Research dowodzi, że reakcje na linii układ trawienny-mózg stanowią integralną całość procesu związanego ze spożywaniem pokarmów, co wyjaśniałoby dlaczego człowiek wykazuje skłonność do przejadania się żywnością, która najbardziej mu smakuje.

Dowiedziono, że jedzenie wywołuje uwalnianie dopaminy (neuroprzekaźnika pobudzającego) w różnych częściach mózgu, w dwóch odmiennych punktach czasowych na osi trwania całego procesu trawienia. Neuroprzekaźnik ten powoduje, że smaczne jedzenie warunkuje poczucie nagrody i satysfakcji z jedzenia na etapie degustacji pokarmu. Zidentyfikowano obszary mózgowia, w których wydzielanie dopaminy odzwierciedlało subiektywne pragnienie jedzenia, rzucając światło na to, jak mózg przekształca sygnały elektryczne w apetyt na konkretne typy produktów spożywczych.

Grupę badawczą stanowiło 12 zdrowych ochotników, którym podawano wysoce atrakcyjne organoleptycznie koktajle mleczne oraz napoje tej kategorii, które były znacznie mniej smaczne. W momencie spożywania określonego produktu przeprowadzano skanowanie ich mózgów za pomocą nowatorskiej metody, łączącej pozytonową tomografię emisyjną (PET, ang. positron emission tomography) z wykorzystaniem znakowanego (11C) raklopridu z funkcjonalnym rezonansem magnetycznym (fMRI, ang. functional magnetic resonance imaging), co dało możliwość monitorowania obszarów uwalniania dopaminy w mózgu.

“Opracowaliśmy nowatorską technikę pozytonowej tomografii emisyjnej (PET), dzięki której nie tylko udało nam się znaleźć dwa maksima uwalniania dopaminy, ale pozwoliło to nam również na zidentyfikowanie związanych z tym procesem konkretnych obszarów w mózgu. Podczas gdy pierwsze uwolnienie dopaminy wystąpiło w obszarach mózgowia związanych z nagrodą i percepcją zmysłową, uwalnianie jej po posiłku obejmowało regiony dodatkowe, związane z wyższymi funkcjami poznawczymi.” - Marc Tittgemeyer, współautor badania.

Przyjemny smak i wartość odżywcza pokarmów wpływają na wybór określonej żywności. Sygnały sensoryczne oraz elektryczne (powstające w obwodowym układzie nerwowym) mogą współdziałać na układ dopaminergiczny, stymulując jednocześnie przyjmowanie pokarmu. Zaobserwowano, że im większą ochotę na konkretny produkt wykazywali ochotnicy, tym uwalnianie dopaminy w mózgach badanych w drugim etapie (tzw. “po spożyciu”) było mniejsze.

"Z jednej strony uwalnianie dopaminy odzwierciedla nasze subiektywne pragnienie konsumowania żywności, z drugiej zaś nasze pragnienie wydaje się tłumić indukowane uwalnianie dopaminy. " - Heiko Backes, współautor badania

Naukowcy zastanawiają się, czy słabsze wydzielanie dopaminy w czasie, gdy pokarm trafia do żołądka może w konsekwencji objawiać się nadmiernym spożyciem żywności, którą bardzo pragniemy zjeść. Degustacja smacznego jedzenia wywołuje optymalne uwalnianie tego neuroprzekaźnika w mózgowiu, co warunkuje odczuwanie przyjemności z jedzenia. Jednak w momencie, gdy wysokie pragnienie określonego pożywienia tłumi wydzielanie dopaminy po spożyciu, wówczas organizm może potrzebować znacznie większych pokładów tego neurotransmitera, aby osiągnąć uczucie całkowitej satysfakcji. W efekcie czego możliwe jest, że spożywanie żywności najbardziej pożądanej będzie oddalało uczucie spełnienia, co w konsekwencji może prowadzić do objadania się pokarmem, który jest dla nas najatrakcyjniejszy organoleptycznie.Potwierdzenie tej hipotezy stanowi kolejny etap badań.

Bibliografia:
Literatura: Thanarajah S. E., Backes H., DiFeliceantonio A.G., Small D. M., Jens C. Bruning J. C., Tittgemeyer M., Food Intake Recruits Orosensory and Post-ingestive Dopaminergic Circuits to Affect Eating Desire in Humans. Cell metabolism. (2018)

https://neuroexpert.org/wiki/jedzenie-nagradza-nasz-mozg-dwukrotnie/