WUMed | Naukowcy poznali tajemnicę naturalnego środka odstraszającego komary
29 września 2021
Czy wiesz, że...

Choroby przenoszone przez komary są co roku przyczyną śmierci około 700 tys. ludzi. Życie przynajmniej części z nich można by ocalić, stosując środki odstraszające owady, do których należy pyretrum – ekstrakt z kwiatów wrotycza dalmatyńskiego (Tanacetum cinerariifolium), którego ludzie używają od tysięcy lat.

Nowe studium opublikowane w czasopiśmie „Nature Communications” ujawnia mechanizm działania pyretrum polegający na synergistycznym działaniu dwóch składników, które odstrasza tych natarczywych krwiopijców.
Komary z czasem rozwijają odporność na środki odstraszające, zauważa kierująca badaniem współautorka artykułu Ke Dong, neurotoksykolożka z Duke University. Dlatego „stale trzeba opracowywać nowe, alternatywne repelenty, aby w pewnym momencie mieć czym zastąpić obecne” – dodaje. Pomóc w tym może poznanie mechanizmów odstraszania. „Jesteśmy bardzo podekscytowani, ponieważ w końcu zaczynamy rozumieć, jak popularny, naturalny i używany na całym świecie środek odstraszający owady powstrzymuje komary przed atakowaniem ludzi”.

Aby obserwować skutki działania pyretrum, Dong ze współpracownikami przymocowali maleńkie elektrody do włosków na czułkach komarów. Pozwoliło to mierzyć reakcje owadów na repelenty na poziomie poszczególnych receptorów węchowych w komórkach nerwowych. Wiele gatunków komarów przenoszących choroby ma ponad 100 takich receptorów, ale naukowcy odkryli, że pyretrum aktywuje w szczególności jeden – o nazwie Or31 – i potwierdzili, że komary nie wzdrygną się przed tą substancją, jeśli zostały genetycznie zmodyfikowane tak, że nie mają tego receptora.

W odróżnieniu od wielu innych receptorów zapachowych, mówi Dong, Or31 występuje u wszystkich znanych gatunków komarów przenoszących choroby. Ponadto wiele innych naturalnych repelentów – w przeciwieństwie do pyretrum – działa poprzez aktywację wielu receptorów zapachowych, a badacze wciąż niewiele wiedzą o ich działaniu. Wziąwszy pod uwagę te czynniki, naukowcy sugerują, że Or31 może służyć jako klarowny, uniwersalny cel przy opracowywaniu lepszych repelentów.

Zespół naukowców zastosował również analizy chemiczne do określenia, w jaki sposób dwa składniki molekularne pyretrum – EBF ((E)-β-farnezen) i pyretryna – wywołują reakcję odstraszającą. Doświadczenia z komarami wykazały, że te związki chemiczne działają najlepiej w połączeniu: EBF aktywuje receptor Or31, a pyretryny wzmagają odstraszanie poprzez intensyfikację sygnalizacji nerwowej.

Dong ze współpracownikami planują zbadanie obwodów neuronalnych odpowiedzialnych za odstraszanie wywoływane przez pyretrum i podobne substancje naturalne. Będą też kontynuować badania innych potencjalnych związków odstraszających, w tym głównego składnika olejku cytronelowego, który, jak odkryli, również aktywuje receptor Or31.

Christopher Potter, neurolog z Johns Hopkins University, który specjalizuje się w węchu owadów i nie brał udziału w opisywanych badaniach, twierdzi, że ich wyniki mogą finalnie pomóc w stworzeniu „superrepelentów na komary”. W szczególności, mówi Potter, wyjaśnienie, które dokładnie neurony determinują reakcje komarów na określone zapachy, może wskazać nowe sposoby manipulowania ich zachowaniem. „Być może pewnego dnia – zauważa – będziemy mogli dowiedzieć się, jak to działanie wzmocnić jeszcze bardziej lub jak spowodować, że komary będą odstraszane przez inne zapachy, na przykład te, które zazwyczaj przyciągają je do ludzi”.

Więcej w miesięczniku „Świat Nauki" nr 09/2021

instytucje współpracujące

Instytut
"Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka"
w Warszawie
Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji
im. prof. dr hab. med. Eleonory Reicher

ul. Spartańska 1, Warszawa
Narodowe Centrum
Profilaktyki Zdrowotnej
www.ncpz.eu
Narodowy Instytut
Kardiologii

ul. Alpejska 42, 04-628 Warszawa
Uniwersyteckie Centrum Kliniczne
Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

ul. Banacha 1A, 02-097 Warszawa
Szpital Praski
p.w. Przemienienia Pańskiego
Sp. z o.o.

Aleja Solidarności 67, Warszawa
Szpital Wolski
im. dr Anny Gostyńskiej
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej

ul. Kasprzaka 17, Warszawa
Warszawski
Szpital Południowy

ul. Rotmistrza Witolda Pileckiego 99, Warszawa
Mazowiecki Szpital Wojewódzki
im. św. Jana Pawła II w Siedlcach
Sp. z o.o.

Księcia Józefa Poniatowskiego 26,
08-110 Siedlce
Szpital Miejski
w Siedlcach

ul. Starowiejska 15, Siedlce
Szpital Powiatowy
w Garwolinie

ul. Lubelska 50,
08-400 Garwolin
Samodzielny Publiczny Szpital
Kliniczny im. prof. Orłowskiego
CMKP

ul. Czerniakowska 231,
00-416 Warszawa
Szpital Czerniakowski
Sp. z o. o.

ul. Stępińska 19/25, Warszawa
Mazowiecki Szpital Bródnowski
ul. Kondratowicza 8, Warszawa
Samodzielny Publiczny
Szpital Kliniczny
im. prof. Adama Grucy
CMKP

ul. Konarskiego 13, Otwock
Szpital Specjalistyczny
im. Świętej Rodziny

Madalińskiego 25, 02-544 Warszawa
Szpital Kolejowy
im. dr med. Włodzimierza Roeflera
w Pruszkowie
Szpital św. Anny
w Piasecznie
Adama Mickiewicza 39,
05-500 Piaseczno
Szpital Dziecięcy
im. prof. dr. med. Jana Bogdanowicza
Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej

ul. Niekłańska 4/24, Warszawa
Mazowiecki
Szpital Wojewódzki
Drewnica Sp. z o.o.

Rychlińskiego 1, Ząbki
Szpital Matki Bożej
Nieustającej Pomocy
w Wołominie

ul. Gdyńska 1/3
05-200 Wołomin
Mazowieckie Centrum
Neuropsychiatrii Sp. z o.o.

Zagórze k/Warszawy
05-462 Wiązowna
Wojewódzka Stacja
Pogotowia Ratunkowego
i Transportu Sanitarnego
"MEDITRANS"
SPZOZ w Warszawie

ul. Hoża 56, 00-685 Warszawa
Samodzielny Zespół Publicznych
Zakładów Lecznictwa Otwartego
Warszawa-Ochota

ul. Szcześliwicka 36, 02-353 Warszawa
Samodzielny Zespół Publicznych
Zakładów Lecznictwa Otwartego Warszawa Bemowo-Włochy

ul. Gen. M. C. Coopera 5, Warszawa
Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Lecznictwa Otwartego
Warszawa-Mokotów

ul. A.J.Madalińskiego 13, Warszawa
Samodzielny Zespół Publicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej
im. Dzieci Warszawy
w Dziekanowie Leśnym
Centrum Medyczne
GRUPA ZDROWIE

Nowodworskie
Centrum Medyczne

ul. Miodowa 2
Nowy Dwór Mazowiecki
Stołeczne Centrum
Opiekuńczo-Lecznicze
Sp. z o.o.

ul. Mehoffera 72/74, Warszawa
Zakład Opiekuńczo - Leczniczy
Zakład Leczniczo - Rehabilitacyjny
WIGOR

w Legionowie
Centrum Intensywnej Terapii Olinek
ul. Bobrowiecka 9, Warszawa
RADIOMEDICA
Centrum Diagnostyki Obrazowej

ul.Bobrowiecka 9, Warszawa
Hospicjum
Sióstr Felicjanek
im. bł. Hanny Chrzanowskiej

ul. Nowowiejska 10A, Warszawa
HOSPICJUM EWDOMED
ul. Piłsudskiego 3a
05-510 Konstancin-Jeziorna
NESTOR
Bezpieczny Dom Opieki

ul.Bobrowiecka 9, Warszawa
Fundacja
Odzyskać Radość

Bogurzyn 87, 06-521 Wiśniewo
Niepubliczny żłobek
Ale Frajda

ul. Bolesławicka 40, Warszawa
Warszawskie Zakłady
Sprzętu Ortopedycznego S.A.

al. Bohaterów Września 9, Warszawa
www.fantomy-szkoleniowe.pl
Podkarpackie centrum
Usług Dydaktycznych

ul. Rymanowska 15a
35-083 Rzeszów
Kontakt
Warszawska Uczelnia Medyczna
im. Tadeusza Koźluka

ul. Bobrowiecka 9, 00-728 Warszawa

INFORMACJE O UCZELNI / REKRUTACJA:  
T: 22 559 21 05
T: 22 559 21 06
T: 22 559 22 35
E: rekrutacja@wumed.edu.pl
Copyright © 2023 - WUMED
INFORMACJA DOTYCZĄCA PLIKÓW COOKIES
Informujemy, iż w celu optymalizacji treści dostępnych na stronie wumed.edu.pl, oraz dostosowania strony do indywidualnych potrzeb użytkownika korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na Państwa urządzeniach. Pliki cookies możecie Państwo sprawdzić za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszej strony, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż akceptujecie Państwo stosowanie plików cookies. Więcej informacji w zakładce OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH.
rozmiar tekstu
kolory strony