15 grudnia 2021

Czy wiesz, że...

Styczeń, luty… Poniedziałek, wtorek… Wszyscy używamy tych nazw na co dzień. Skąd jednak pomysł, aby marzec był marcem? Poniżej przedstawiamy pochodzenie niektórych nazw.

Styczeń
Nazwa pochodzi od słowa stykać. Oznacza, że stary rok styka się z nowym, nadchodzącym. Początkowo funkcjonowała także nazwa „tyczeń”. W języku angielskim nazwa pochodzi od boga Janusa (bóg początku i końca).
Druga teoria odnosząca się do nazwy tyczeń zakłada, że wzięła się ona od zbierania w zimie drewna (tyczek).

Luty
W dawnych czasach terminem luty określane były rzeczy zimne i nieprzyjemne. Początkowo istniały jeszcze nazwy strąpacz i sieczeń.

Marzec
Trzeci miesiąc nazwę zawdzięcza bogowi wojny Marsowi, to w tym miesiącu najlepiej jest obserwować planetę Mars dzięki jej dobrej widoczności.

Kwiecień
Ta nazwa nie jest akurat ciężka do rozszyfrowania, wzięła się od słowa kwiat. Początkowo nazwa brzmiała „wodzikwiat” przez to, że zwodził pierwszymi ciepłymi dniami.

Maj
Miesiąc ten również nazwę wziął od rzymskiej bogini Mai. Łacińskie słowo majus oznacza miły lub radość.

Czerwiec
Nazwa czerwiec pochodzi od małego owada, czerwca polskiego. W tym miesiącu nasi przodkowie zbierali jego poczwarki. Następnie suszyli je na słońcu i używali do pozyskiwania czerwonego barwnika.

Lipiec
Ta nazwa również nie jest trudna do rozszyfrowania, pochodzi od kwitnących w tym okresie lip.

Sierpień
Początkowo istniała także nazwa sirzpień. Pochodzi od sierpa, którego w okresie tym używano do ścinania zboża.

Wrzesień
Swoją nazwę zawdzięcza kwitnącym w tym miesiącu fioletowym wrzosom.

Październik
Nazwa miesiąca pochodzi od słowa paździerze oznaczającego suche łodygi lnu.

Listopad
Kolejna nazwa, której pochodzenie jest widoczne na pierwszy rzut oka. Listopad swoją nazwę wziął od spadających, suchych liści.

Grudzień
Nazwa pochodzi od słowa gruda, oznaczającego zamarzniętą ziemię.

Polskie nazwy tygodnia, które funkcjonują obecnie powstały podczas chrystianizacji. Początkowo pierwszym dniem miała być niedziela, po jakimś czasie przyjęło się jednak za pierwszy dzień tygodnia poniedziałek. Przyjmuje się, że siedmiodniowy podział tygodnia powstał w kulturze babilońskiej, gdzie dni pochodziły od nazw planet.

W ten sposób przyporządkowano:

poniedziałek – Księżyc,
wtorek – Mars,
środa – Merkury,
czwartek – Jowisz,
piątek – Wenus,
sobota – Saturn,
niedziela – Słońce.

Skąd wzięły się nazwy dni tygodnia w języku polskim?

Niedziela
Nazwa nawiązuje do prasłowiańskiego ne dělatĭ oznaczającego nie pracować, nie działać. Odnosi się to do faktu, że niedziela ma być dniem wolnym od pracy.

Poniedziałek
Nazwa poniedziałek oznacza dzień po niedzieli.

Wtorek
Nazwę zawdzięcza słowu wtórny, czyli kolejny dzień (od niedzieli)

Środa
Nazwa pochodzi od słowa środek, oznacza środkowy dzień tygodnia

Czwartek
Jak sama nazwa wskazuje, jest to czwarty (od niedzieli) dzień tygodnia

Piątek
Jak w poprzednim przypadku, nazwa wskazuję, że jest to piąty dzień tygodnia

Sobota
Swoją nazwę sobota wzięła od szabatu, dnia świątecznego dla wyznawców judaizmu

https://ciekawe.org/2015/09/09/skad-sie-wziely-nazwy-miesiecy-i-dni-tygodnia/