Na podstawie prowadzonych badań, Światowe Forum Ekonomiczne (World Economic Forum), opublikowało ranking najbardziej pożądanych przez pracodawców kompetencji pracowniczych w 2020 r.1/ Poniżej wymieniamy i omawiamy 10 najważniejszych.
1. Kompleksowe rozwiązywanie problemów.
Kompetencja ta niezmiennie znajduje się na pierwszym miejscu listy. To zdolność analizowania wielu danych i różnych informacji, podejmowania decyzji i wdrażania optymalnych rozwiązań. (W przyszłości jej znaczenie może spadać w sektorach mocniej zautomatyzowanych, takich jak: infrastruktura czy energetyka, wzrośnie jednak w usługach i informatyce).
2. Krytyczne myślenie.
Umiejętność logicznego rozumowania i chłodnej analizy zyskuje na znaczeniu. W czasach zaawansowanych technologii i skomplikowanych rozwiązań osoba, która potrafi krytycznie podejść do sytuacji i ocenić ją będzie na wagę złota.
3. Kreatywność.
Awansowała z dziesiątego miejsca w rankingu. Ocenia się, że będzie to umiejętność absolutnie kluczowa nie tylko w branżach, z którymi dziś się kojarzy – jak media czy rozrywka, ale wszędzie. Praca będzie czekać na osoby myślące niestandardowo, bo to one będą w stanie wymyślać nowe usługi i produkty, w szybko zmieniających się czasach.
4. Zarządzanie ludźmi.
Ta i kolejna cecha pokazują, że jeszcze ważniejsza na rynku zatrudnienia będzie praca zespołowa. Pracodawcy będą potrzebować liderów – empatycznych, panujących nad mową ciała i umiejących jasno formułować zadania i komunikować się z ludźmi.
5. Współpraca z innymi.
Kompetencję tą raport definiuje ją jako „umiejętność dostosowywania swoich decyzji i zachowań do tego, jak zachowują się inni”. Chodzi więc o pewną elastyczność, nieupieranie się przy swoim zdaniu oraz otwartość na postulaty i opinie współpracowników.
6. Inteligencja emocjonalna.
To nowość w rankingu. Badania od dawna pokazują, że im wyższa inteligencja emocjonalna, tym wyższa produktywność pracownika. Osoba z takimi kompetencjami potrafi rozpoznawać i nazywać swoje emocje i emocje innych. Potrafi tym samym, łatwiej rozwiązywać konflikty i rozładowywać napięcia.
7. Wnioskowanie i podejmowanie decyzji.
Pracownik 2020 roku musi być samodzielny, powinien umieć dokonywać kompleksowych analiz oraz wyciągać właściwe wnioski z otaczającej go rzeczywistości. Praca w przyszłości będzie wymagała umiejętności szybkiego podejmowania trudnych decyzji często nowatorskich i ryzykownych.
8. Zorientowanie na usługi.
To potocznie mówiąc, bycie frontem do klienta. Pracownik skupiony na tym, by pomóc innym będzie poszukiwany na rynku. Chodzi tu zarówno o pracę w zespole, jak i pracę z indywidualnym klientem.
9. Negocjacje.
Wzajemne, bezkonfliktowe rozwiązywanie problemów celem osiągnięcia porozumienia oraz poszukiwanie takiego rozwiązania, które satysfakcjonowałoby wszystkie zaangażowane strony. (Kompetencja ta spadła w zestawieniu Światowego Forum Ekonomicznego, ale ciągle się liczy).
10. Elastyczność poznawcza.
Zakłada umiejętność znajdowania i łączenia różnych pomysłów, idei i danych. Zdolność widzenia połączeń między na pozór różnymi stanowiskami i rzeczami gwarantuje firmom rozwój.
Co to są kompetencje?
To „predyspozycje w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, zapewniające realizacje zadań zawodowych na poziomie skutecznym i (lub) wyróżniającym, stosownie do standardów określonych przez organizację danego stanowiska.” (H. Król, A. Ludwiczyński)2/.
Na kompetencje składają się nie tylko wiedza, doświadczenie, zdolności i umiejętności, oraz prezentowane postawy, ale także pewne cechy psychologiczne człowieka (wrodzone i nabyte), takie jak osobowość, inteligencja, odporność na stresy, sposoby rozumowania, relacje i zachowania w określonych sytuacjach, jak również motywy działania, czy kultura osobista. Kompetencje te zdobywamy zarówno podczas nauki w szkołach jak i w codziennym życiu.
Warto nie tylko poszerzać i doskonalić dotychczasowe swoje kompetencje ale także nabywać nowe. Pomocne mogą tu być nie tylko szkolenia z zakresu kształtowania kompetencji „twardych” ale także i „miękkich”, bo tym sposobem zwiększamy znacznie swoją pozycję
i atrakcyjność na rynku pracy.
Samo posiadanie wyższego wykształcenia i zdobytej w trakcie edukacji wiedzy nie daje jeszcze gwarancji uzyskania i utrzymania dobrej pracy. O wiele bardziej liczy się umiejętność efektywnego korzystania z niej. Pozycję pracownika na rynku pracy wzmacnia jego inteligencja emocjonalna. Warto w nią inwestować i uczyć się rozpoznawać, rozumieć oraz świadomie kierować swoimi emocjami oraz uczuciami innych pracowników. Dzięki umiejętności rozpoznawania, kontrolowania i wykorzystywania własnych i cudzych uczuć nabiera się większej pewności siebie, łatwiej opanowuje się stres i rozwiązuje trudne problemy, a także wzbudza się większe zaufanie przełożonych i współpracowników. Coraz większą wagę na rynku pracy ma osobowość pracownika. Nie może ona, co prawda, zastąpić wiedzy ani doświadczenia, ale decyduje o tym, w jakim stopniu możemy nasze atuty wykorzystać i prezentować w codziennej pracy zarówno tej indywidualnej jak i zespołowej. Nie bez znaczenia jest też kreatywność a więc zdolność tworzenia czegoś nowego i uzyskiwanie oryginalnych i stosownych rozwiązań.
Bibliografia:
1/ Listę najbardziej pożądanych kompetencji opracował portal pracy Monster Polska.pl
2/ H. Król, A. Ludwiczyński, Zarządzanie zasobami ludzkimi, Warszaw 2007, s. 82.
I. Michałków, Edukacja a konkurencyjność pracowników na współczesnym rynku pracy.(w:) Edukacja dla rynku pracy. Problemy poradnictwa zawodowego, red.: S. Kwiatkowski, Z. Sirojć, Warszawa 2006.