W literaturze przedmiotu wyróżnia się szereg metod szukania pracy, najczęściej dzieli się je na aktywne i pasywne. Czym różnią się te metody między sobą? Które z nich są skuteczniejsze?
W procesie poszukiwania zatrudnienia nie bez znaczenia jest przejawiana postawa w codziennym życiu oraz indywidualny stosunek do pracy.
Stephen Covey w swojej książce „7 nawyków skutecznego działania” wskazuje konieczność przyjmowania postawy proaktywnej jako pierwszego z nawyków, który warto w sobie kształtować, aby działać skutecznie i osiągać zamierzone cele.
Covey uważa, że proaktywność to, wykazywanie się aktywną postawą wobec wyzwań życia osobistego i zawodowego, w tym także wobec pracy. To stawianie czoła przeciwnościom losu poprzez kreatywne, jasne i klarowne myślenie oraz aktywne, racjonalne działanie, dążące do uzyskania możliwie jak najlepszych rezultatów. To wreszcie odpowiedzialność za swoje życie.
Człowiek proaktywny wyznacza sobie cele i wierzy, że można je osiągnąć oraz, że jest w stanie zmieniać siebie i swoje otoczenie na lepsze. Osoby proaktywne przejawiając inicjatywę, świadomie „biorą sprawy w swoje ręce” i kierują nimi. Są odpowiedzialne za swoje decyzje i czyny.
Przeciwieństwem postawy proaktywnej jest postawa reaktywna. Charakteryzuje się ona biernością i przenoszeniem odpowiedzialności za swoje niepowodzenia na czynniki zewnętrzne. Reaktywność to swoisty rodzaj fatalizmu, który odbiera jednostce poczucie odpowiedzialności za własny los. Podświadomie zawęża potencjał posiadanych predyspozycji i możliwości działania, poprzez negatywnie nastawianie się wobec różnorodnych problemów. Osoba reaktywna nie analizuje porażek i nie zastanawia się, co mogłaby zmienić w swoim życiu, postawie i zachowaniu, aby w przyszłości unikać ich. Winą za niepowodzenia obarcza najczęściej środowisko w którym żyje. Napotykane przeciwności i porażki zniechęcają ją do podejmowania wyzwań i dalszych działań.
W efekcie jednostka taka nie rozwija się i trudno jest jej osiągać sukcesy. Sytuacja ta powoduje ponadto niewiarę we własne siły i bierność, co z kolei rodzi frustrację.
Prezentowane postawy korespondują z metodami poszukania pracy a ściślej z ich podziałem na aktywne i pasywne.
Aktywne metody poszukiwania pracy, wyrażają się w samodzielnym wyszukiwaniu pracodawców i składaniu im swoich ofert pracy. Osoba poszukująca zatrudnienia pierwsza wychodzi z tą inicjatywą do pracodawców, (innych osób, instytucji, organizacji itp.). Sama typuje profil poszukiwanych pracobiorców (firm) i składa im swoją ofertę podjęcia zatrudnienia. Jest świadoma, że to od jej aktywnej postawy, przejawianej inicjatywy i działania zależy sukces, jakim jest znalezienie odpowiedniej pracy.
Za aktywne metody poszukiwania pracy uznaje się zatem te metody, w których ubiegający się o pracę sam dociera do potencjalnych zwierzchników i przedstawia im swoją ofertę. Opierają się one zazwyczaj na bezpośrednich kontaktach z przyszłymi pracodawcami, zainicjowanych przez osobę poszukującą zatrudnienie. Do aktywnych metod zaliczyć można również poszukiwanie pracy przez tak zwane kontakty nieformalne, czyli wśród i poprzez znajomych lub rodzinę. Osoby te mogą także polecić przyszłemu pracodawcy takiego pracownika (krewnego lub znajomego), poręczając tym samym za jego kompetencje i uczciwość, co zwiększa szanse na zatrudnienie.
Metody pasywne charakteryzują się natomiast tym, iż to poszukujący zatrudnienia odpowiada na ofertę pracy przedstawianą przez pracodawcę. Pasywne poszukiwanie pracy wyraża się w pewnej bierności i polega na swoistym oczekiwaniu na szczęście, okazję, przypadek, okoliczność lub informację, a więc czynniki płynące niejako z zewnątrz a nie będące efektem własnej aktywności i działania. Poszukujący pracy często oczekuje pomocy ze strony innych (osób lub instytucji) i dopiero po uzyskaniu odpowiedniej wiadomości (informacji, przekazu) podejmuje aktywność i działania zmierzające do kontaktu z pracodawcą.
Badania rynku pracy dowodzą, że skuteczność pasywnych metod szukania zatrudnienia jest z reguły mniejsza od aktywnych metod poszukujących pracy.
Jakie zatem postawy i działania można zaklasyfikować do aktywnych metod poszukiwania pracy a jakie do pasywnych?
Aktywne metody szukania zatrudnienia to:
Do pasywnych metody poszukiwania pracy zaliczamy:
W praktyce poszukiwania pracy dobrze jest stosować zarówno metody aktywne jak i pasywne. Im więcej metod wykorzystujemy, tym większe jest prawdopodobieństwo znalezienia pracy.
Stosując różne metody warto także pamiętać o podstawowych zasadach ułatwiających znalezienie zatrudnienia, czyli o tzw. zasadzie ABC poszukiwania pracy, która opiera się na:
A – aktywności, czyli zdolności do intensywnego działania, do podejmowania inicjatywy.
Bycie aktywnym to czynne poszukiwaniu pracy, to działanie w myśl egipskiego przysłowia, że to : „Człowiek szuka pracy, a nie praca - człowieka”.
B – bezpośredniości, czyli osobistym kontakcie pomiędzy poszukującym pracy a pracodawcą, w której nie uwzględnia się pośrednictwa osób trzecich. To także podejście do życia oznaczające otwartość, szczerość, unikanie dwuznaczności oraz rzeczy niejasnych.
Najefektywniejsze są bezpośrednie, osobiste kontakty z pracodawcami, ze znajomymi, czy urzędami pracy.
C – cierpliwości, która cechuje osoby ze spokojem znoszące przeciwności losu, przykrości lub monotonię sytuacji i potrafiące wytrwale czekać na zakładane efekty.
Poszukiwanie pracy to niestety proces długotrwały i czasochłonny, stąd konieczne jest wykazanie się cierpliwością, wytrwałością i spokojem.
Podsumowując, stosowanie aktywnych metod poszukiwania zatrudnienia oraz posługiwanie się zasadą „ABC poszukiwania pracy” są gwarantem odniesienia sukcesu jakim jest znalezienie upragnionej i satysfakcjonującej pracy.
Uwaga!
Do szczegółowego omówienia poszczególnych metody poszukania pracy jeszcze powrócimy w kolejnych artykułach, publikowanych na łamach naszej strony internetowej "Aktualności Biura Karier".
Bibliografia:
Covey Stephen R.,7 nawyków skutecznego działania. Dom Wydawniczy Rebis, 2022r.
Cykl artykułów "Jak szukać pracy?":